„Polski Ład” – społeczno-gospodarczy program polskiego rządu na najbliższe lata

Aktualizacja 30.10.2021

Po ogłoszeniu opóźnienia w marcu, w sobotę 15 maja polski rząd ostatecznie ogłosił „Polski Ład” – społeczno-gospodarczy program naprawy i zarządzania finansami na lata 2021-30 wspierany pożyczkami i dotacjami z Funduszu Odbudowy Unii Europejskiej.

W ramach Nowego Ładu planowane jest zwiększenie wydatków na opiekę zdrowotną, wsparcie emerytów i rodzin oraz obniżenie podatków od pracowników o niskich i średnich dochodach. Celem, zdaniem premiera Mateusza Morawieckiego, jest „budowanie klasy średniej dla wszystkich, a nie dla nielicznych” i danie Polakom szansy na osiągnięcie jakości życia najbogatszych krajów Europy. Program ma zostać przyjęty przez rząd we wrześniu.

(Akt. na 30/06) Na początku czerwca premier Mateusz Morawiecki przedstawił harmonogram wprowadzania zmian w życie dla 10 ważnych projektów Polskiego Ładu. Projekty mają być przygotowane w ciągu kolejnych 100 dni.¹

(Akt. 30/10): Polski Ład został przyjęty na posiedzeniu Sejmu 1 października 2021 r. „Jest jeszcze więcej zmian, korzystnych dla podatników” – chwali się rząd. Nowe rozwiązania dotyczą m.in. przedsiębiorców, osób starszych i rodzin wielodzietnych.

Sejm odrzucił poprawkę Senatu zakładającą odroczenie wejścia w życie ustawy Polski Ład do 2023 roku. ²

Propozycje

Propozycja rządowa, podzielona na 10 rozdziałów i opisana na łącznie 160 stronach, opiera się na 5 podstawowych filarach:

• Wzrost wydatków na ochronę zdrowia z 4% obecnego PKB do 6% do końca 2023 r. i do 7% do końca 2027 r.
• Zwiększenie kwoty wolnej od podatku dla wszystkich pracujących z obecnej 3.091 PLN w skali roku do 30.000 PLN i zwiększenie wejścia do wyższego progu podatku dochodowego 32% z 85 500 zł do 120 000 PLN. Rozwiązanie to nie będzie miało zastosowania do przedsiębiorców, którzy rozliczają się w podatku liniowo. Natomiast kwota wolna od podatku będzie obowiązywać podatników, którzy płacą stawki podatku 17 i 32 procent
• Wielkie krajowe inwestycje infrastrukturalne między innymi Centralny Port Komunikacyjny (CPK) –  budowa lub modernizacja linii kolejowych, w sektorze kulturalnym i sportu oraz w sektorze cyfryzacji; inwestycje sfinansowane emisją obligacji z funduszu BGK, która – zdaniem rządu – stworzy łącznie 500 000 nowych miejsc pracy.
• Gwarancje państwowe na wkład własny do kredytów hipotecznych do 150.000 PLN lub dotacje do 160.000 PLN na zakup mieszkania socjalnego lub dla rodzin wielodzietnych. Pomoc w spłacie kredytów hipotecznych po urodzeniu drugiego lub kolejnych dzieci do 150 000 PLN. Rozluźnienie przepisów dotyczących pozwoleń na budowę domów jednorodzinnych do 70 mq;

(Akt. 30/07): Istnieje zamiar wprowadzenia prawa, aby umożliwić rządowi przyjęcie programu gwarancji dla osób, które mają zdolność kredytową, ale nie mają oszczędności na pokrycie zaliczki wymaganej przez banki. Rozwiązanie przewiduje, że w takich przypadkach możliwe będzie udzielenie kredytobiorcy gwarancji przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Przepisy prawa określają podstawowe warunki, jakie musi spełniać program gwarancyjny i kto będzie mógł z niego skorzystać. Hipotezy przedstawione w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przewidują, że gwarantowana kwota nie może przekroczyć 20% wartości nabywanej nieruchomości oraz kwoty 100.000 PLN. ³

• Zwolnienie niższych emerytur z podatków, szacujące wzrost wypłaty netto na poziomie 65% emerytów, zrównoważony wzrostem składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne pracowników o wysokich dochodach, w szczególności osób prowadzących działalność gospodarczą na własny rachunek.

(Akt. 30/09): Wiceminister finansów Piotr Patkowski rozwiał nadzieję tych, którzy mieli nadzieję, że Nowy Ład wprowadzi zmiany w podatkach VAT i CIT. Będą za to zmiany w klinie podatkowym.

− Jeśli chodzi o te dwa podatki (CIT i VAT) tutaj zasadniczych zmian nie przewidujemy na ten moment, a na pewno nie podwyżki tych podatków. Ale generalnie zmian jako takich tutaj nie ma, głównie skupiamy się na kwestii klina powiedział Patkowski na antenie Radia Zet.

Zapytany o to, czego możemy się po Nowym Ładzie spodziewać, zapewnił, że program ma stać na dwóch nogach: z jednej strony wspierać będzie inwestycje, z drugiej wprowadzi rozwiązania, dzięki którym więcej pieniędzy zostanie w kieszeniach pracujących.

− Nowy Ład będzie po pierwsze stawiał bardzo mocno na tę inwestycyjną nogę inwestycji publicznych, ale z drugiej strony chcemy też, żeby w dużej mierze środki pracowników pozostawały w ich kieszeniach. Czyli to będzie raczej program propopytowy, i na pewno kierowany do osób, które zarabiają pensje w dolnej połowie. To będzie głównie reforma kierowana do nich i będzie to reforma korzystna – powiedział wiceminister Piotr Patkowski.⁴

(Akt. 30/06): ⁵

1. Kwota wolna od podatku zostanie podwyższona do 30 tys. zł dla wszystkich. Polski Ład wprowadzi korzystne rozwiązania finansowe dla rodzin: małżeństwa rozliczające się wspólnie będą mogły skorzystać z kwoty wolnej od podatku wynoszącej 60 tys. zł

Rozwiązanie wejdzie w życie od 1 stycznia 2022 r.

(Akt. 30/10): Historyczny wzrost kwoty wolnej od podatku wynosi 30 000 zł (poziom europejski) jednakowo dla wszystkich, niezależnie od dochodów.

2. Emerytury bez podatku. Emeryci i renciści, którzy pobierają świadczenie w wysokości do 2500 brutto nie będą płacili podatku PIT.

Rozwiązanie wejdzie w życie od 1 stycznia 2022 r.

(Akt. 30/10): PIT-0 dla seniorów to zachęta do pozostania na rynku pracy. Będą z niego korzystać zatrudnieni na etacie, pracujący na zleceniach i przedsiębiorcy (skala, „liniówka” i ryczałt), którzy mimo osiągnięcia uprawnień do emerytury zrezygnują z jej pobierania i będą dalej aktywni zawodowo. PIT-0 dla seniora będzie działał tak jak PIT-0 dla młodych, tzn. obejmie m.in. roczny przychód z pracy do kwoty 85 528 zł. Seniorzy rozliczający się na zasadach ogólnych będą mieli do wykorzystania jeszcze kwotę wolną, która wyniesie 30 tys. zł. Czyli pracujący seniorzy, którzy nie pobierają emerytury, będą płacić podatek dopiero po przekroczeniu 115 528 zł zarobków (30 tys. zł kwoty wolnej + 85 528 zł ulgi). ⁶

3. Bez kolejek do specjalistów – zniesienie limitów. W ramach Polskiego Ładu opieka ambulatoryjna zostanie rozszerzona – a limity przyjęć do specjalistów we wszystkich dziedzinach medycyny, zostaną zniesione. Tyczy się to wszystkich pacjentów – również tych najmłodszych, poniżej 18. roku życia. Efektem tego rozwiązania będzie skrócenie uciążliwych kolejek oraz łatwiejszy dostęp do lekarza.

Rozwiązanie wejdzie w życie w II połowie 2021 r.

(Akt. 30/10): Obniża się stawki ryczałtowe dla inżynierów, zawodów IT, lekarzy.

4. Więcej środków na służbę zdrowia – 7 proc. PKB . Celem rządu jest osiągnięcie średniej wydatków na zdrowie w relacji do PKB w ciągu 6 lat.
   
   (Akt. 30/08):
   „Jesteśmy dość zaawansowani w rozmowach na temat wysokości składki zdrowotnej i zgadzamy się, że będzie to wdrożone stopniowo. Czy to będzie 3 proc., czy 2,5 proc., czy 3,5 proc., czy 2,7 proc. i jaka to będzie skala w następnych latach, to nie chciałbym się jeszcze wypowiadać – mówił w Polskim Radiu minister finansów. Pojawiły się też doniesienia medialne, z których wynikało ,że rząd zastanawia się także nad wycofaniem się z pomysłu dotyczącego składki zdrowotnej.”⁷
   
5. Wsparcie państwa na mieszkanie. za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego będzie gwarantować wkład własny nawet do 40 proc. do kwoty 100 tys. zł przez okres maksymalnie 15 lat. Rozwiązanie będzie skierowane do młodych – od 24 do 40 lat. Bezzwrotne dofinansowania dla rodzin posiadających więcej niż jedno dziecko.

Rozwiązanie wejdzie w życie w IV kwartale 2021 r.

(Akt. 30/07): „Rozwiązywanie problemów mieszkaniowych Polaków jest priorytetem dla mojego resortu” – powiedział wicepremier Jarosław Gowin na konferencji prasowej w Sejmie, w której uczestniczyła również wiceminister Rozwoju, Pracy i Technologii – Anna Kornecka. „Przygotowaliśmy rozwiązania, które z pewnością ułatwią Polakom dostęp do własnego mieszkania. Zmiany te zmierzają w kierunku jednego z najważniejszych projektów polskiego porozumienia. To, co robimy, to nie zapowiedzi, ale fakty”, kontynuował wicepremier i Minister Rozwoju, Pracy i Technologii. Rozwiązaniem jest bezpośrednie wsparcie rodzin w wynajmie lub zakupie mieszkania/domu jednorodzinnego.

Ustawa ta, określi zasady przyznawania, realizacji i rozliczania świadczeń pieniężnych w następujących wariantach:

1. społeczny bon mieszkaniowy.
2. rodzinny bon mieszkaniowy.

Społeczny bon mieszkaniowy przeznaczony będzie dla osób, które nie posiadają własnego mieszkania, a ich dochody ograniczają możliwość uzyskania kredytu. Bon mieszkaniowy będzie narzędziem wsparcia dla rodzin z co najmniej trójką dzieci lub osób z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Jednocześnie proponowane rozwiązania zdefiniują możliwe wyjątki.⁸

23 lipca weszła w życie nowelizacja ustawy o niektórych formach wsparcia mieszkaniowego. Nowe przepisy pozwolą na tworzenie Społecznych Agencji Najmu – pośredników między właścicielami mieszkań na wynajem a osobami o niskich dochodach.

„Proponowane rozwiązania przewidują narzędzia sprzyjające zaspokajaniu jednej z najważniejszych potrzeb każdego człowieka – potrzeby posiadania dachu nad głową. Oferując gminom nowe instrumenty, umożliwiające rozszerzenie oferty mieszkań dostępnych np. dla młodych ludzi zakładających rodziny, możemy przyczynić się również do stworzenia przyjaznej przestrzeni dla rozwoju rodziny i ograniczenia problemu demograficznego, a to jest jedno z większych wyzwań stojących przed nami” – mówi wicepremier, Minister Rozwoju, Pracy i Technologii Jarosław Gowin.

„Te polityki mieszkaniowe mają na celu łagodzenie niekorzystnego wpływu epidemii na rynek najmu. Społeczne Agencje Najmu to podmioty, które pośredniczą między właścicielami mieszkań na wynajem oraz osobami o średnich lub niższych dochodach, zainteresowanymi najmem” – dodaje wiceminister Rozwoju, Pracy i Technologii Anna Kornecka.⁹

(Akt. 30/08): Aby lepiej realizować politykę poszczególnych tematów, Rada Ministrów powołała Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Ministerstwo Rozwoju i Technologii powstało z przekształcenia dotychczasowego Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii. Będzie on służył działom administracji rządowej:

• budownictwo, planowanie i mieszkalnictwo;
• gospodarka;
• turystyka.
  Rozporządzenie weszło w życie z dniem ogłoszenia, tj. 12.08.2021 r. ¹⁰

6. Dom do 70 m2 bez formalności. Po zmianach, budowa będzie możliwa bez pozwolenia, kierownika oraz książki budowy. Proces budowlany skróci się nawet o kilka tygodni. W ten sposób ograniczymy nadmiarowe formalności.

Rozwiązanie wejdzie w życie w IV kwartale 2021 r.

(Akt. 30/07): Jednym z założeń programu „Polski Ład” jest wprowadzenie zmiany polegającej na ułatwieniu w budowie niewielkich budynków mieszkalnych jednorodzinnych i budynków rekreacji indywidualnej o powierzchni zabudowy do 70 m2 bez konieczności uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę, bez konieczności ustanawiania kierownika budowy oraz prowadzenia dziennika budowy. W związku z tym zachodzi potrzeba nowelizacji ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która wprowadzi przepisy ułatwiające realizację ww. inwestycji. Projektowane zmiany pozwolą na przyspieszenie oraz uproszczenie procesu inwestycyjno-budowlanego, co ułatwi przyszłym inwestorom budowę ww. budynków.

Już od 1 lipca na portalu e-budownictwo można składać wnioski on-line m.in. o pozwolenie na budowę, a także o projekty architektoniczne. Na stronie e-budownictwo.gunb.gov.pl dostępne są również inne formularze, w tym te umożliwiające rozpoczęcie uproszczonej procedury legalizacyjnej. W sumie 23 formularze można złożyć online.¹¹

(Akt. 30/08):
W Małopolsce powstanie ponad 700 nowych mieszkań. Na początku sierpnia w Brzesku, w obecności wicepremiera Jarosława Gowina, podpisano porozumienie. Uczestnicy zobowiązali się do budowy mieszkań w ramach programu społecznych inicjatyw mieszkaniowych, przygotowanego przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii. W uroczystości wzięli również udział wiceministrowie Anna Kornecka i Andrzej-Gut Mostowy.

W pierwszym etapie planowane jest wybudowanie 720 mieszkań o średniej powierzchni 50 m kw. W planach zabudowy wielorodzinnej znajdują się mieszkania jedno-, dwu- i trzypokojowe. Będą one przeznaczone na wynajem dla osób, które nie mają zdolności kredytowej, ale mają zdolność do wynajmu. Są to mieszkania dla rodzin o średnich dochodach, których nie stać na zakup lub wynajem mieszkania na rynku komercyjnym.

„Choć w sektorze mieszkaniowym w Polsce odnotowujemy rekordowe wyniki, to wciąż brakuje mieszkań dla osób o umiarkowanych dochodach. Wielu osób nadal nie stać na zaciągnięcie kredytu hipotecznego na zakup mieszkania – powiedziała wiceminister Anna Kornecka.

Dodała: „Każdy ma prawo do wygodnego mieszkania, do stabilności życia dla siebie i swoich bliskich. I choć nie każdego stać na zakup własnego lokum, to z pewnością osoby pracujące stać na regularne opłacanie rozsądnego czynszu. Odpowiedzią na potrzeby mieszkaniowe tych ludzi są towarzystwa budownictwa społecznego i inicjatywy na rzecz
budownictwa społecznego.”¹²

7. Wsparcie dla rodziców. Rodzinny Kapitał Opiekuńczy to 12 tys. zł, które rodzice będą mogli elastycznie wykorzystać na pokrycie kosztów opieki nad drugim dzieckiem pomiędzy 12. a 36. miesiącem życia. Dostępne będą dwa warianty wypłacania: po 1000 zł miesięcznie przez rok lub po 500 zł miesięcznie przez dwa lata.

Rozwiązanie wejdzie w życie od 1 stycznia 2022 r.

(Akt. 30/08):
Według szacunków rządu, już w 2022 roku świadczeniem z Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego objęte zostanie około 410 tys. dzieci. Z kolei 110 tys. ma otrzymać dofinansowanie na pobyt w żłobku. Świadczenie z Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego będzie przysługiwać rodzicom.¹³

(Akt. 30/09): Od pewnego czasu spekuluje się na temat podniesienia 500+ o 200 zł. W kwietniu odpowiedzialna za rodzinę wiceminister Elżbieta Rafalska wspomniała o węgierskim pomyśle, który zakłada świadczenie dla dziadków opiekujących się dziećmi w wieku do trzech lat, tak by rodzice mogli wrócić do pracy. „Babcia+” – tak media ochrzciły pomysł. Choć Rafalska wielokrotnie była dopytywana, czy resort naprawdę chciałby skorzystać z rozwiązań węgierskich, unikała odpowiedzi na pytanie.¹⁴

Państwo coraz większe nakłady przekazuje na tworzenie żłobków. – Chcemy ogłosić program „Żłobek w każdej gminie”. Samorządowcy, którzy będą chcieli budować żłobek w swojej gminie, otrzymają dotację ze strony państwa – zapewniła marszałek Sejmu.

(Akt. 30/09): Marszałek podkreślIła też wysiłek nauczycieli, rodziców i uczniów podczas nauki zdalnej w czasie epidemii. – Stworzymy narodowy program wyrównywania barier i braków, które spowodował koronawirus i nauka zdalna – powiedziała. Poinformowała, że uczniowie w każdej szkole będą mieli zapewnioną pomoc psychologiczną.

8. Badania prenatalne i profilaktyczne
   Elżbieta Witek zapowiedziała, że rozszerzony ma zostać dostęp do badań prenatalnych, aby bezpłatnie mogły korzystać z nich wszystkie kobiety w ciąży. Uruchomiony ma być także program badań profilaktycznych dla osób 40 plus, finansowany ze środków publicznych. – Nikomu nie trzeba tłumaczyć, że znacznie lepiej jest zapobiegać niż potem leczyć ciężkie choroby – podkreśliła marszałek. Wyjaśniła, że będzie to powiązane z okresowymi badaniami w zakresie medycyny pracy.
9. Program Inwestycji Strategicznych Polski Ład – dotacje na inwestycje dla gmin i powiatów. Z powodu zmian w podatku dochodowym mniej pieniędzy trafi do budżetu samorządów. Ten ubytek zostanie zniwelowany dzięki nowej subwencji. Gminy i powiaty będą mogły wykorzystać te pieniądze na cele inwestycyjne.

Rozwiązanie wejdzie w życie od III kwartału 2021 r.

10. Większe dopłaty za paliwo rolnicze i wzmocnienie bezpośredniej sprzedaży przez rolników. W ramach Polskiego Ładu polscy rolnicy zyskają wyższą stawkę dopłat za paliwo rolnicze. Kwota ta wzrośnie ze 100 zł za 1 ha – do 110 zł. Oprócz tego zacznie obowiązywać także nowy system rozliczeń. Będzie wygodniejszy dla rolnika i bardziej opłacalny dla państwa. Ponadto, zmianie ulegnie także rolniczy handel detaliczny. Obecnie jest on możliwy jedynie na terenie województwa – tu, gdzie odbywa się produkcja lub ewentualnie na terenie sąsiedniego województwa. Po zmianach, rząd umożliwi rolnikom bardziej swobodną formę RHD – za pomocą sprzedaży wysyłkowej na terenie całej Polski i tworząc program wsparcia KOWR (Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa).

Rozwiązanie wejdzie w życie od IV kwartału 2021 r.

11. Program budowy małych Centrów Nauki Kopernik w całym kraju. W związku z tym, że w 2023 r. przypada 550. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika, Polski Ład zakłada budowę kilkudziesięciu małych Centrów Nauki Kopernik w powiatach lub związkach powiatów.

(Akt. 30/09)
Budowa Małych Centrów Nauki ma na celu:

• −  wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży,
• −  zwiększenie dostępu do zasobów nauki,
• −  wzmocnienie kapitału społecznego i naukowego w społecznościach lokalnych,
• −  zapewnienie wysokiej jakości realizowanych programów, przeciwdziałanie negatywnym skutkom pandemii COVID-19,
• −  budowanie zaangażowania w naukę wśród dzieci i młodzieży,
• −  wpływ na aktywizację społeczną,
• −  rozwój lokalnej przedsiębiorczości,
• −  powstanie nowych miejsc pracy,
• podejmowanie działań popularyzujących naukę.

Rozwiązanie wejdzie w życie od IV kwartału 2021 r.

(Akt. 30/09):

12. Zmiany w uldze na powrót.
Przedstawione zmiany, jakie mają nastąpić w „Polskim ładzie”, wskazują też, kto będzie mógł skorzystać z ulgi na powrót. Preferencja ta ma dotyczyć przede wszystkim osób, które mają polskie obywatelstwo, Kartę Polaka i przez ostatnie 3 lata nie miały rezydencji podatkowej w Polsce. Fakt zamieszkiwania poza krajem będzie mógł zostać potwierdzony nie tylko certyfikatem rezydencji, ale również innymi dokumentami, np. zaświadczeniami wydawanymi przez administracje innych państw oraz dokumentami dotyczącymi pracy czy zameldowania za granicą.

13. Dłuższy okres na rozliczenie ulg.
Przedstawiony projekt przepisów podatkowych to też nowe ulgi podatkowe i modyfikacja już istniejących. Po konsultacjach proponuje się wydłużenie okresu rozliczania niektórych z nich. Katalog zaprezentowanych przez resort finansów w projekcie „Polskiego ładu” jest obszerny. Należą do niego:

• −  ulga B+R (CIT i PIT) – to ulga, która ma wspierać prace koncepcyjne nad nowym produktem, w ramach „Polskiego ładu” mają zostać zwiększone odliczenia wynagrodzeń pracowniczych;
• −  ulga na prototypy (CIT i PIT) – przedstawiony przez resort finansów projekt zakłada wprowadzenie możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów: produkcji próbnej nowego produktu lub kosztów wprowadzenia takiego produktu na rynek. Odliczyć będzie można 30% sumy kosztów: produkcji próbnej nowego produktu i jego wprowadzenia na rynek (do wysokości 10% dochodu z „innych źródeł”/działalności gospodarczej);
• −  ulga na wsparcie innowacyjnych pracowników, est to preferencja, która ma ułatwiać konkurowanie o specjalistów o kluczowych umiejętnościach i kompetencjach. Ulga ta da możliwość odliczenia od zaliczek na PIT pracowników i osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych kosztów kwalifikowanych, których podatnik nie odliczył od swojego dochodu w zeznaniu rocznym w ramach odliczenia ulgi B+R;
• −  ulga na robotyzację (CIT i PIT) – zgodnie z zapisami projektu w ramach ulgi będzie można odliczyć od podstawy opodatkowania kwotę stanowiącą 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych w roku podatkowym na robotyzację, przy czym kwota odliczenia nie może przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych;
• −  IP Box (CIT i PIT) – projekt wprowadza możliwość korzystania, w sposób symultaniczny, z ulgi B+R i rozliczenia IP Box, w szczególności w zakresie odliczania przez podatnika kosztów kwalifikowanych w uldze B+R od dochodu z kwalifikowanych praw w IP Box.

14. Pakiet ulg dla przedsiębiorców.
Zgodnie z zapisami przedstawionego projektu prowadzący działalność gospodarczą mają mieć do wyboru pakiet ulg. Według założeń mają to być:

− ulga na IPO, czyli na pierwszą publiczną ofertę sprzedaży akcji, wraz z ulgą na inwestycje w giełdowych debiutantów wspierającą długoterminowe lokowanie kapitału na rynku publicznym;

• −  ulgi dla inwestujących za pośrednictwem funduszy Venture Capital, które lokują kapitał w innowacyjne przedsiębiorstwa;
• −  ulga konsolidacyjna, czyli ulga na fuzję;
• −  ulga na ekspansję, czyli podatkowa zachęta do zdobywania nowych rynków zbytu;
• −  Ulga konsolidacyjna (CIT) – zgodnie z przedstawionymi propozycjami w ramach tej ulgi podatnik mógłby odliczyć od dochodu kwoty wydatków na nabycie udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną, do wysokości swojego dochodu podatkowego ze źródła ogólnego, nie więcej jednak niż 250 tys. zł rocznie;
• −  ulga IPO (CIT) – wg przedstawionych propozycji odliczeniu od dochodu podlegać będą wydatki na dokonanie pierwszej oferty publicznej dotyczącej akcji na rynku regulowanym (wydatki na przygotowanie prospektu emisyjnego, opłaty notarialne, sądowe, skarbowe i giełdowe, a także wydatki na usługi doradztwa prawnego, podatkowego czy finansowego;
• −  ulga na inwestycje w ASI (PIT) – to rozwiązanie, które wprowadza możliwość odliczania od podstawy opodatkowania kwoty stanowiącej 50% wydatków na nabycie (objęcie) udziałów lub akcji alternatywnej spółki inwestycyjnej, albo spółki, w której alternatywna spółka inwestycyjna posiada co najmniej 5% udziałów (akcji) pod warunkiem posiadania takich udziałów (akcji) przez okres co najmniej 2 lat; Obecnie ulgi B+R, ulga na innowacyjnego pracownika i ulga na robotyzację mogą być rozliczone w roku poniesienia wydatku i przez 6 kolejnych lat. Po konsultacjach na tych korzystnych zasadach będzie można rozliczyć kolejne cztery ulgi. Okres rozliczenia ulg na ekspansję i ulgi na zabytki przedłużony zostanie z 5 do 6 lat, ulgi na terminal z 4 do 6, a ulgi na prototyp z 2 do 6.

15. Podatek liniowy
W przypadku linowców zmiany w Polskim Ładzie zapowiadały się wyjątkowo niekorzystnie. Ta grupa nie tylko zapłaciłaby większą składkę, ale też nie skorzystałaby z podniesienia kwoty wolnej do 30 tys. zł. MF zaproponowało, by składkę od 2022 r. zwiększyć, ale nie do poziomu 9 proc., a 4,9 proc. Sarnowski zaprezentował wyliczenia związane z nową wysokością składki. Np. przedsiębiorca rozliczający się liniowo o dochodach 10 tys. zł miesięcznie obecnie płaci 53,03 zł miesięcznie (uwzględniając odliczenie od podatku 7,75 proc. podstawy). W pierwotnej wersji Polskiego ładu miałby zapłacić 803,19 zł. Zmiana zakłada jednak, że zapłaci 437,29 zł.

16. Stawki w estońskim CIT.
Zmodyfikowany po konsultacjach projekt zakłada też zmiany w zakresie estońskiego CIT-u.
Ważną zmianą jest obniżenie efektywnego opodatkowania małych CIT-owców PIT-em i CIT-em z 25 do 20%. W toku konsultacji wiele firm zainteresowanych przejściem na system estoński wnosiło o obniżenie stawki podatku również dla większych podatników. Zdecydowaliśmy się spełnić ten postulat. Od 2022 r. całość obciążenia wypłaty zysku ze spółki estońskiej PIT-em i CIT-em zmniejszy się dla większych podatników z 30 do 25%. Dla wszystkich, bez żadnych warunków. W ten sposób opodatkowanie będzie prawie o 1/3 niższe niż w przypadku dywidend wypłacanych przez zwykłych CIT-owców. Wysokość PIT i CIT w ich przypadku wynosi teraz 34,39% – wyjaśnił w środę wiceminister finansów Jan Sarnowski.

Według ING Polska¹⁵, maksymalny koszt planu powinien wynieść łącznie 651,6 mld PLN rocznie, jednak są to bardzo przybliżone szacunki, ponieważ wiele szcegółów jest jeszcze w fazie projektów i koncepcji raczej niż konkretnych zapisów.

Analitycy oczekują, że pojawi się nowy bodziec, ale obawiają się negatywnego wpływu co do skłonności do inwestowania. Wcześniej deficyt transferów socjalnych był kompensowany wyższymi efektywnymi stawkami podatkowymi wśród innych podatników, głównie przedsiębiorstw, generując niepewność regulacyjną i ograniczając inwestycje prywatne w sektorze MŚP.

(Akt. 30/10): Najważniejsze zmiany w podatku VAT, które znalazły się w najnowszej wersji

17. Polski Ład – grupa VAT.

• Program „Polski Ład” zakłada wprowadzenie do systemu prawnego konstrukcji

grupy VAT, czyli grupy podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i

organizacyjnie, która zarejestrowana jest jako podatnik VAT.

• Dostawy towarów i świadczenie usług dokonane przez członka grupy VAT na rzecz

innego członka tej samej grupy nie będą podlegać opodatkowaniu. Z kolei dostawy

towarów i świadczenie usług dokonane przez członka grupy na rzecz podmiotu spoza

tej grupy uważane będą za dokonane przez tę grupę VAT.

• Grupa VAT będzie mogła zostać utworzona przez podatników posiadających siedzibę

w Polsce lub prowadzące działalność gospodarczą w Polsce za pośrednictwem

oddziału.

Przyspieszony zwrot VAT
▪ Ustawa przewiduje także możliwość zwrotu podatku VAT w terminie 15 dni od dnia:

a) w którym upłynął termin do złożenia deklaracji w przypadku złożenia:

I. deklaracji, w której wykazano zwrot różnicy podatku,

II. korekty deklaracji, w której wykazano zwrot, jeśli jej złożenie nastąpiło przed upływem terminu do złożenia deklaracji,

b) złożenia korekty deklaracji, w której wykazano zwrot różnicy podatku, jeśli jej złożenie nastąpiło po upływie terminu do złożenia deklaracji. ¹⁶

18. PIT zero dla rodzin 4+ i seniorów

PIT-0 dla seniorów to zachęta do pozostania na rynku pracy. Będą z niego korzystać zatrudnieni na etacie, pracujący na zleceniach i przedsiębiorcy (skala, „liniówka” i ryczałt), którzy mimo osiągnięcia uprawnień do emerytury zrezygnują z jej pobierania i będą dalej aktywni zawodowo.

Już teraz jest takich osób 142 tys., a w przyszłości może ich być jeszcze więcej. W przyszłym roku zaoszczędzą one na podatku ok. 500 tys. zł. Co ważne, jest to rozwiązanie z którego skorzystają zarówno pracownicy jak i przedsiębiorcy – wyjaśnia wiceminister Sarnowski.

PIT-0 dla rodzin 4+ to rozwiązanie adresowane do rodziców (w tym zastępczych i opiekunów prawnych), którzy wychowują co najmniej 4 dzieci. W portfelach takich rodzin zostanie rocznie ok. 335 mln zł. Skorzysta na tym ok. 110 tys. rodziców. To rozwiązanie dla wszystkich – niezależnie od tego czy są pracownikami, przedsiębiorcami, wychowują dzieci razem, czy są samotnymi rodzicami.

Zerowy PIT dla dużych rodzin to kolejny element aktywnej polityki prorodzinnej rządu. To realna pomoc dla Polskich rodzin. Co więcej, w przyszłym roku rodzice korzystający z ulgi na dzieci będą mogli otrzymać zwrot do wysokości nie tylko zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ale także zapłaconych składek zdrowotnych – podkreśla wiceminister Sarnowski.

Na tym rozwiązaniu skorzysta aż 556 tys. rodziców. W ich portfelach zostanie w przyszłym roku ponad 400 mln zł. ¹⁷

19. Ograniczenie amortyzacji podatkowej w spółkach nieruchomościowych

Ograniczenie możliwości amortyzacji podatkowej nieruchomości w tzw. spółkach nieruchomościowych, modyfikacja zasad opodatkowania najmu mieszkalnego i wyłączenie amortyzacji podatkowej nieruchomości mieszkalnych – to najważniejsze ze zmian z Polskiego Ładu, które będą miały wpływ na rynek nieruchomości.

Polski Ład przewiduje znaczne ograniczenie możliwości amortyzacji podatkowej nieruchomości w tzw. spółkach nieruchomościowych, co może w znaczący sposób zmniejszyć wartość kosztów podatkowych z tytułu odpisów amortyzacyjnych. Jeśli proponowane zmiany zostaną utrzymane w obecnym kształcie, może okazać się, że amortyzacja podatkowa nieruchomości w ogóle możliwa nie będzie, co z kolei będzie

miało bezpośredni negatywny wpływ na zwrot z inwestycji. ¹⁸

Pierwsze komentarze

Wciąż niewiele jest szczegółów na temat sposobu finansowania nowych planów wydatkowych. Minister Rozwoju Jarosław Gowin powiedział jednak, że bogatsi pracownicy zapłacą więcej podatków i że ucierpi budżet państwa.

Tadeusz Kosciński, polski Minister Finansów, skomentował dla Financial Times, że obniżki podatków byłyby częściowo finansowane poprzez szybszy wzrost i dodał, że deficyt fiskalny zostanie częściowo skompensowany wyższymi składkami na ubezpieczenia społeczne płaconymi przez pracowników i przedsiębiorców, co wynika ze zmian, które skłonią więcej samozatrudnionych do umów o pracę na pełny etat oraz zniesienie limitu w płatnościach na ubezpieczenie społeczne dla samozatrudnionych.

Adam Czerniak, ekonomista z Polityki Insight, powiedział, iż hipoteza szybkiego wzrostu pokrywającego koszty ładu jest „optymistyczna, ale może się zdarzyć”, wyraża natomiast zaniepokojenie gwarancjami państwa na kredyty hipoteczne, które mogłyby spowodować przegrzanie na rozwijającym się rynku nieruchomości.²⁰

Według Piotra Araka, Dyrektora Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE), brak progresywności systemu składek sprzyjał bogatym. Cel nowej konstrukcji podatkowej, który zniechęcałby osoby do zakładania jednoosobowych firm do płacenia niższych podatków od osób prawnych, byłby w tym sensie przydatny.²¹

Główna krytyka Nowego Ładu pochodzi z części opozycji, która przewiduje większe obciążenia dla klasy średniej i dla przedsiębiorców. Lewicowe partie rządzące kwestionują też wiarygodność rządu w dotrzymywaniu obietnic.

Eurodeputowany Platformy Obywatelskiej, Radosław Sikorski, napisał na Twitterze: “Plany podatkowe potwierdzają, że sojusz narodowych socjalistów z internacjonalistycznymi socjalistami ma głębsze podstawy. Obie grupy gardzą niezależną, przedsiębiorczą i pracowitą polską klasą średnią. Tą, która zbudowała sukces Trzeciej Rzeczpospolitej.”²²

W tweecie Krzysztof Gawkowski, lider Lewicy, napisał: „Niektóre propozycje wyglądają dobrze, inne wyglądają fatalnie. Ale na razie to tylko slogany i obietnice. Czekamy na ustawy”²³. W kolejnym wywiadzie dla PAP dodał: „To w dużej mierze festiwal obietnic. […] Mieszaknie? Jesteśmy za tak, ale nie za spekulacjami. Opieka zdrowotna i 7% PKB? Tak, ale w 2024, a nie w 2027. Kwota wolna od podatku? Oczywiście. Im szybciej tym lepiej, ale jednocześnie pozwalając na progresję podatków tak, aby korzystali z nich najbiedniejsi, a nie tylko najbogatsi”. Gawkowski przyznał wreszcie, że cieszy go zniesienie tzw. „umów śmieciowych” i wyrównanie płac dla kobiet i mężczyzn.²⁴

(Akt. na 30/06): Szef współrządzącego Porozumienia Jarosław Gowin zażądał, by przedstawiciele klasy średniej otrzymali rekompensaty za niekorzystne dla nich zmiany w podatkach.

„Dbając o solidarność społeczną i konieczne wsparcie dla służby zdrowia uważam, ze trzeba ochronić klasę średnią przed drastycznym wzrostem podatków” – deklarował polityk.

Ministerstwo Finansów deklarowało już wcześniej gotowość do wprowadzenia w programie zmian chroniących klasę średnią.

(Akt. 30/09): Część postanowień Nowego Ładu jest zbieżna z Krajowym Planem Odbudowy te pokrywające się obszary Zjednoczona Prawica chce sfinansować z pieniędzy unijnych. Przyznał to wprost Waldemar Buda, wiceminister funduszy i polityki regionalnej.

− Część propozycji z partyjnego programu PiS będzie finansowana z europejskich środków z Funduszu Odbudowy. powiedział w audycji TOK FM.

Opozycja zarzuca rządowi, że wykorzystuje pieniądze unijne na realizację swojego programu wyborczego. Sceptycy zarzucają ponadto partii rządzącej, że Nowy Ład może i jest programem kompleksowym, ale jego realizacja przerośnie rząd.

− nowym ładzie można by mówić wtedy, jeśli władza rozliczy się z obietnic, wielkich projektów, o których mówiła. Milion samochodów elektrycznych, 100 tys. mieszkań, potentat w budowie promów itd. Nic z tych zapowiedzi nie zostało spełnionych więc teraz trzeba podchodzić wręcz z nieufnością do jakichkolwiek nowych propozycji mówiła Maria Małgorzata Janyska, posłanka Koalicji Obywatelskiej.

Pierwsze rezultaty

Jeżeli podatek liniowy zostanie utrzymany na dotychczasowym poziomie i warunkach, główne zmiany dla przedsiębiorców będą dotyczyły składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz kwoty wolnej od podatku, co będzie miało realny wpływ na obciążenie podatkowe przedsiębiorców

Podnosząc próg wolny od podatku, Polska zbliżyłaby się do krajów zachodnich: np. w Niemczech w 2021 r. kwota to 9 744 €, we Francji 10 064 €, w Wielkiej Brytanii 12 500 £. Zdecydowanie korzystna zmiana, biorąc pod uwagę, że limit był poniżej minimum egzystencji.

Według Grant Thornton Polska, Niekorzystną zmianą jest zapowiadany brak możliwości odliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne. Obecnie dla dochodów uzyskiwanych na podstawie umowy o pracę miesięczna składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy opodatkowania, z czego 7,75% składki podlega odliczeniu od podatku. Teraz dzięki Programowi składka na ubezpieczenie zdrowotne stanie się nieodliczalna.

W praktyce oznaczałoby to wzrost stawki podatku o 7,75 pkt od podstawy naliczania tej składki. Mówiąc prościej, byłby to wzrost podatku o 7,75%. Dlatego przy wyższej kwocie wolnej od podatku i wyższym progu będziemy musieli zmagać się z dwiema wyższymi stawkami podatkowymi – czyli odpowiednio 24,75% i 39,75%, co sprawia, że ​​stawki podatkowe w Polsce staną się bardzo wysokie. Analitycy dodają, że nieodliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne zmniejszy świadczenia dla przeciętnych pracowników i spowoduje większe obciążenie dla wyższych pracowników.²⁵

Według wyliczeń Grant Thornton, w efekcie zmiany sposobu naliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne liczonej od całego dochodu osoby prowadzące działalność gospodarczą, w tym samozatrudnieni, stracą na zmianach najwięcej. Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą z dochodem 12 000 zł brutto miesięcznie zapłaci więcej podatków powyżej 5 500 zł rocznie, a przy dochodzie sięgającym 20 000 zł brutto jego opodatkowanie wzrośnie o ponad 14 000 zł.

Tylko niewielka część strat z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego zostanie pomniejszona o wyższą kwotę zwolnienia z podatku oraz podwyższenie drugiego progu podatkowego.

Maciej Oniszczuk z kancelarii prawnej Oniszczuk & Associates, specjalizującej się w doradztwie prawnym i podatkowym przy prowadzeniu działalności gospodarczej lub zakładaniu spółek w Polsce i za granicą, stwierdził, że „informacja o planowanych zmianach podatkowych zasiała taką niepewność wśród przedsiębiorców, że od czasu ogłoszenia Nowego Ładu nasza strona internetowa jest pod prawdziwym oblężeniem”.

„Coraz więcej osób pyta o możliwość przeniesienia działalności z Polski poza kraj, a kraje takie jak Czechy, Malta i Cypr cieszą się największym zainteresowaniem – dodał Oniszczuk.²⁶

(Akt. na 30/06): Zdaniem Adama Łukojcia, zarządzającego TFI Allianz Polska, zapowiedziane gwarancje wkładu własnego powinny napędzać popyt na mieszkania, a inwestorzy spodziewają się, że lista korzystnych rozwiązań się wydłuży. Widać to było po zwyżkach kursów spółek z branży deweloperskiej na warszawskiej giełdzie. Na początku tego tygodnia indeks WIG Nieruchomości był już najwyżej od 11 lat. Jednak zdaniem Rafała Beneckiego nie jest to najszczęśliwszy moment, by wspierać rynek mieszkaniowy.

„Te rozwiązania skupiają się w dużej mierze na stymulowaniu popytu na mieszkania, a w ograniczonym stopniu na zwiększaniu ich podaży. Efektem zapewne będzie przedłużenie trwającego od kilku lat na rynku mieszkaniowym boomu i dalszy wzrost cen nieruchomości” – przewiduje specjalista.²⁷

---

1 https://businessinsider.com.pl/finanse/polski-lad-najwazniejsze-potencjalne-skutki-programu-dla- gospodarki/8wrrhh7

2 https://www.pit.pl/aktualnosci/polski-lad-jednak-od-2022-roku-sejm-odrzucil-poprawke-senatu-1006180

3 https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/wicepremier-gowin-rozwiazanie-problemow-mieszkaniowych- polakow-to-nasz-priorytet

4 https://biznes.wprost.pl/gospodarka/10446839/polski-lad-co-zawiera-program-pis-i-skad-pieniadze-na- realizacje.html

5 https://www.gov.pl/web/premier/10-projektow-na-100-dni—premier-przedstawil-harmonogram-wdrazania- polskiego-ladu

6 https://www.pit.pl/aktualnosci/sejm-przyjal-polski-lad-zmiany-w-podatkach-2022-1006071

7 https://www.money.pl/podatki/polski-lad-przedsiebiorcy-sie-buntuja-pod-petycja-rzecznika-juz-ponad-40-tys- podpisow-6677073470835552a.html

8 https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/wicepremier-gowin-rozwiazanie-problemow-mieszkaniowych- polakow-to-nasz-priorytet

9 https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/spoleczne-agencje-najmu-pomoga-w-dostepie-do-mieszkan-dla- osob-o-srednich-i-nizszych-dochodach

10 https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/utworzenie-ministerstwa-rozwoju-i-technologii

11 https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/wicepremier-gowin-rozwiazanie-problemow-mieszkaniowych- polakow-to-nasz-priorytet

12 Nowa Polityka Mieszkaniowa – w pięć miesięcy powstało 12 spółek SIM we współpracy z 115 gminami – Ministerstwo Rozwoju i Technologii – Portal Gov.pl (www.gov.pl)

13 https://www.money.pl/gospodarka/12-tys-zl-na-dziecko-swiadczenie-nie-bedzie-powiazane-z-dochodem-rodziny- 6673193543219872a.html

14 https://biznes.wprost.pl/gospodarka/10446839/polski-lad-co-zawiera-program-pis-i-skad-pieniadze-na- realizacje.html

15 https://think.ing.com/articles/poland-the-polish-deal

16 https://rewit.pl/polski-lad-zmiany-vat-aktualizacja/

17 https://www.pit.pl/aktualnosci/sejm-przyjal-polski-lad-zmiany-w-podatkach-2022-1006071

18 https://www.taxens.pl/podatki/polski-lad-wplynie-bezposrednio-na-rynek-nieruchomosci/

19 https://www.ft.com/content/d6abdb5c-8560-40c7-b229-a2cf6fefe254

20 Ibid.

21 https://notesfrompoland.com/2021/05/16/polish-government-unveils-increased-social-spending-and-tax-reform- in-pandemic-recovery-plan/

22 https://twitter.com/sikorskiradek/status/1393577453633916932

23 https://twitter.com/KGawkowski/status/1393505454249201665

24 https://wpunkt.online/polska/gawkowski-o-polskim-ladzie-nie-bedziemy-blokowali-ale-

chcemy-poznac-szczegoly/

25 https://grantthornton.pl/publikacja/nowy-lad-zmiany-w-podatkach/

26 https://wbj.pl/entrepreneurs-want-to-move-companies-abroad-after-publication-of-polish-deal/post/130828

27 https://businessinsider.com.pl/finanse/polski-lad-najwazniejsze-potencjalne-skutki-programu-dla- gospodarki/8wrrhh7

Źródła:

https://notesfrompoland.com/2021/05/16/polish-government-unveils-increased-social-spending-and- tax-reform-in-pandemic-recovery-plan/

https://wbj.pl/entrepreneurs-want-to-move-companies-abroad-after-publication-of-polish- deal/post/130828

https://grantthornton.pl/publikacja/nowy-lad-zmiany-w-podatkach/ https://www.ft.com/content/d6abdb5c-8560-40c7-b229-a2cf6fefe254

https://home.kpmg/pl/en/home/insights/2021/05/tax-alert-tax-changes-brought-about-by-the-polish- deal.html

https://think.ing.com/articles/poland-the-polish-deal

https://wpunkt.online/polska/gawkowski-o-polskim-ladzie-nie-bedziemy-blokowali-ale-chcemy- poznac-szczegoly/

https://www.gov.pl/web/premier/10-projektow-na-100-dni—premier-przedstawil-harmonogram- wdrazania-polskiego-ladu

https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/wicepremier-gowin-rozwiazanie-problemow- mieszkaniowych-polakow-to-nasz-priorytet

https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/spoleczne-agencje-najmu-pomoga-w-dostepie-do- mieszkan-dla-osob-o-srednich-i-nizszych-dochodach

https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/wicepremier-gowin-rozwiazanie-problemow- mieszkaniowych-polakow-to-nasz-priorytet

https://biznes.wprost.pl/gospodarka/10446839/polski-lad-co-zawiera-program-pis-i-skad-pieniadze-na- realizacje.html